در تقویم باستانی جشن های ایرانی، 21 مهر ماه به نام جشن رام روزی یا رام روچ، مصادف بر پیروزی کاوه آهنگر و فریدون بر ضحاک ماردوش نام گذری شده است.
ضحاک یا آژی دهاک که بیابان گرد بوده با یاری اهریمن به پادشاهی می رشد و سپس بر شانه هایش دو مار می رویند که نشان از سستی و مردم ستیزی او دارد که تبدیل به پاره ای از تن اهریمن شده است. خوراک این دو مار مغز سر جوانان است که نشان از گرفتن اندیشه از جوانان دارد. قلعه ضحاک مکانی است که به وی نسبت داده می شود. فریدون از جمله شخصیت های اسطوره ای ایران است که با کمک کاوه آهنگر ضحاک ماردوش را شکست داده و او را در کوه دماوند زندانی کرد، سپس خود پادشاه جهان می شود. او پسر آبتین و فرانک و از تبار جمشید بوده و در شاهنامه فردوسی از پادشاهان پیشدادی به شمار می رود.
فریدون در شاهنامه قهرمانی اسطوره ای است که شخصیتی نمیه خدایی دارد و از او به عنوان اژدهاکش یاد می شود. پدر او از قربانیان ضحاک است. کاوه آهنگر نیز که فرزندانش قربانی ضحاک می شوند به نزد فریدون 16 ساله می رود و با کمک او بر ضحاک پیروز می شوند. پیروزی فریدون و کاوه بر ضحاک او را به جایگاه پیروزمندترین مردمان، پس از زرتشت، می رساند و سبب به دست آردن بخشی از فر جمشید می شود.
جشن رام روزی جشنی در ستایش ایزد رام نیز بوده است. رام، ایزد شادمانی، آشتی و بخشنده ی چراگاه های فراخ است. گفته می شود او به تن آدمی جان می بخشید. ابوریحان بیرونی نام این جشن را “رام روچ” نوشته است. جشن رام روزی در سرزمین خوارزم بیشتر شناخته شده بود.
به گواه بسیاری، آغاز جشن مهرگان روز نخست یا دوم مهر است که در زمان ساسانیان به مهرروز(شانزدهم) مهر جابجا شد و رام روز شش روز پس از آن و برابر با بیست و یکم مهر بود. جشن مهرگان تا زمان حمله مغولان همچنان جشنی فراگیر بود ولی شوربختانه پس از آن کم فروغ و بی فروغ شد.
مردم سوادكوه معتقدند كه روز پیروزی فریدون بر ضحاک، روزی است كه طبیعت نیز به خاطر این پیروزی، جان تازه ای در كالبدش دمیده می شود و شكوفا می شود و مردم بدین مناسبت جشن و پایكوبی برپا می كنند.
ثبت جشن رام روزی و پیروزی کاوه آهنگر و فریدون بر ضحاک ماردوش و بر تخت نشستن فریدون در تقویم زرتشتی ایرانیان، نشان دهنده امید و پیروزی راستی بر ظلم و ستم بوده و هست.
عکس: سعید راشوند
