گردشگری ورزشی به سفرهایی گفته می شود که شخص با هدف تماشا یا شرکت در یک مسابقه ورزشی عازم سفر می شود. گردشگری ورزشی یکی از زیرمجموعه های صنعت توریسم است که طرفداران آن روز به روز در حال افزایش است. می توان گفت گردشگری و ورزش به یکدیگر وابسته و مکمل یکدیگرند. طرفداران تیم های محبوب مختلف برای شرکت در مسابقات گوناگون و تماشای رقابت تیم مورد علاقه شان به نقاط مختلف که دور یا نزدیک سفر می کنند. ورزش اعم از حرفه ای، آماتور و یا تفریحی نیازمند سفر زیاد برای شرکت در جلسات و مسابقات در مقاصد مختلف و کشورهای مختلف است. رویدادهای ورزشی بزرگ مانند بازی های المپیک یا مسابقات قهرمانی فوتبال و راگبی از جاذبه های توریستی محسوب می شوند و در به تصویر توریستی کشیدن مقصدی که میزبان آن ها است کمک بسیار شایانی می‌کند. جامعه هدف و مخاطبان این بخش بسته به نوع ورزش متفاوت است، اما عمدتا بیشترین مخاطب این بخش را مردان 18 تا 34 ساله تشکیل می دهند که از نظر اقتصادی در سطح متوسط می باشند.
انواع گردشگری ورزشی
گردشگری ورزشی معمولا شامل سه گروه می شود:
1. توریسم رویدادهای ورزشی
این بخش مرتبط با رویدادها و فعالیت های ورزشی بزرگ همچون مسابقات جهانی و بازی های المپیک می باشد، این دو رویداد از مهم ترین و پرطرفدارترین مقصدهای گردشگری ورزشی در جهان محسوب می شوند که هر چهار سال یک بار در شهر و کشوری متفاوت انجام می شود.
به علاوه سفرهای داخلی بسیاری برای تماشای مسابقات تیم محبوب مانند، لیگ برتر فوتبال، بسکتبال، والیبال و دیگر رشته های ورزشی در داخل کشور نیز، گردشگری ورزشی محسوب می شود و جایگاه خاصی در این صنعت دارد.
2. توریسم فعال
گردشگری ورزشی فعال به آن دسته از گردشگری گفته می شود که شخص ورزشکار در آن با هدف شرکت در یک مسابقه ورزشی مانند گلف، قایق‌رانی، تنیس، موج سواری، شنا و… سفر می کند.
3. توریسم ورزشی نوستالژیک
این بخش از گردشگری ورزشی به سفرهایی گفته می‌زشود که شخص با قصد بازدید از جاذبه های ورزشی مانند بازدید از موزه های ورزشی و ورزشگاه های بزرگ و مشهور دنیا سفر می کند. ملاقات با مشاهیر ورزشی نیز در این دسته قرار می گیرد.
در یک دسته بندی دیگر،این بخش متشکل از دو گروه گردشگری ورزشی سخت و نرم می شود.
1. گردشگری ورزشی سخت
این گروه از گردشگران شامل کسانی می باشد که فرد با هدف رقابت در مسابقات و رویدادهای ورزشی شرکت می کند. مسابقات جام جهانی، بازی های المپیک، مسابقات جایزه بزرگ تنیس و رویدادهای ورزشی منطقه ای مانند: بازی های آسیایی در این گروه جای گرفته اند.
2. گردشگری ورزشی نرم
در گردشگری ورزشی نرم هدف فرد از سفر به طور عام تفریح و سرگرمی با شرکت در یک فعالیت ورزشی می باشد، ورزش هایی همچون قایق رانی، پیاده گردی و اسکی از تفریحاتی هستند که در این گروه از توریسم ورزشی جای گرفته اند.
جایگاه این بخش و لزوم پرداختن به آن
در پایان می توان گفت گردشگری ورزشی یکی از بخش های صنعت توریسم است که رشد بسیار سریعی را نسبت به دیگر بخش های این صنعت دارد. گردشگران بیشتری در طول سفر خود به فعالیت های ورزشی علاقه مند می شوند، خواه ورزش انگیزه اصلی باشد یا نه. رویدادهای ورزشی در هر نوع و اندازه ای گردشگران را چه به عنوان شرکت کننده و چه به عنوان تماشاگر جذب می کنند. بنابراین مقاصد توریستی به دنبال این هستند علاوه بر برگزاری هرجه بهتر مسابقات ورزشی، تصویر مناسب و خوبی از جامعه محلی ارائه دهند. رقابت ها و رویدادهای بزرگ ورزشی مانند المپیک و جام های جهانی می توانند به عنوان یک کاتالیزور برای توسعه توریسم عمل کنند، اما این مهم زمانی محقق می شود که از نظر برندسازی مقصد، توسعه زیرساخت ها و سایر مزایای اقتصادی و اجتماعی به خوبی مدیریت شوند. جایگاه کشورمان ایران در این بخش از صنعت گردشگری بسیار ناچیز است. امید می رود با توسعه زیرساخت ها و تولید منابع لازم این بخش از صنعت گردشگری شاهد رشد فزاینده ای باشیم.
