جشن آبریزگان یا آب پاشان از آیین های کهن در ایران باستان است که در انارم روز از بهمن ماه مصادف با سی ام بهمن برگزار می شود. به این جشن در اصفهان آفریجگان نیز می گویند. این جشن ریشه در رویدادی در دوران پیروز پادشاه ساسانی دارد و یکی از جشن های تقریبا به فراموشی سپرده شده باستانی است. از رسوم و مراسم این جشن چیزی در دست نیست اما از روایات چنین برمی اید که در این روز مردم به روی هم آب می پاشیدند و به سرور و شاید می پرداختند.
تاریخچه جشن آبریزگان
ماهیت جشن آبریزگان به دلیل درک نادرست از تقویم ساسانی در تحقیقات باستان شناسی ناشناخته مانده است. تنها می توان گفت رسم برگزاری این جشن به پیش از زمان پیدایش جشن هایی که در گاهشماری ایرانی به دلیل یکسانی نام ماه و نام روز برگزار می شده است برمی گردد. جشن آبریزگان در تقویم دیلمی در گیلان هنگام جشن مهرگان برگزار می شده است. برطبق روایتی ابوریحان منشا جشن مربوط به زمانی است که تعداد انسان ها و حانوران آنقدر زیاد شد که دیگر جایی باقی نماند. خداوند زمین را سه برابر فراخ تر کرد و فرمود مردم غسل کنند تا از گناهان پاک شوند.
در روایتی کهن از ابوریحان بیرون آمده است که:
در اصفهان آفریجگان گویند و تفسیر و توضیح این لفظ ریختن آب است و سبب آن است که باران در زمان فیروز جد انوشیروان نبارید و مردم ایران به خشکسالی افتادند و فیروز بدین جهت چندین سال از مردم خراج نگرفت و درهای خزینه خود را گشود و از مال هایی که به آتشکده تعلق داشت هرکس می خواست بدو وام می داد و آن اموال را تمامی به مردم ایران داد و مانند پدر از پسر خود از همه مردم و رعایا جستجو کرد و در همه این چند سال که قحط و غلا بود کسی از گرسنگی نمرد سپس فیروز به آتشکده آذرخورا که در فارس است رفت و در آنجا نماز خواند و سجده کرد و از خدا خواست که این بلا را از اهل دنیا برطرف کند… ده را که کامفیروز است ساخت یعنی فیروز در اینجا بود که به کام خود رسید و همه مردمان از سروری که پیدا کردند از این آبها به روی هم می پاشیدند و این رسم در ایران از آنوقت باقی و پایدار ماند و این عید را همه جشن می گیرند زیرا در این روز بود که برای ایشان باران آمد و در اصفهان نیز در این روز باران آمد.
