آش عاشوری یک نوع آش بلغور و از انواع آش های ایرانی است که مردم کرمان در ماه محرم و صفر برای اموات خود میپزند و آن را خیرات میدهند. از این رو پرونده این آیین نذری با عنوان «عاشوری» در استان کرمان برای ثبت در فهرست میراث ناملموس کشور آماده شده است.
فاطمه رضاپور ـ مسؤول ثبت آثار معنوی و کارشناس مردمشناسی استان کرمان درباره آیینهای مذهبی این استان که در ماه محرم اجرا میشود، اظهار کرد: همزمان با ایام محرم، کرمانیها آیینهای مذهبی زیادی را اجرا میکنند، آیینهایی چون علمگردانی، سینهزنی، چهلمنبرون و آبگوشت امام حسینی بخشی از این آیینهاست که در دهه اول محرم اجرا میشوند و ثبت ملی هم شدهاند. آیینهای دیگری هم داریم که در طول ماههای محرم و صفر برگزار میشود مانند آیین عاشوری که نوعی مراسم نذری در این ایام است.
او درباره آیین عاشوری گفت: خانوادهها در ایام محرم، عاشوری که نوعی آش بلغور است یا شله زرد برای اموات خود درست و خیرات میکنند. خانوادهها در اولین سالی که عزیزی را از دست دادهاند، این نذری را برای روز اول محرم آماده و قبل از طلوع آفتاب خیرات میکنند و مابقی خانوادهها در طول ماههای محرم و صفر این آیین را اجرا میکنند.
این کارشناس مردمشناسی اضافه کرد: طبق تحقیقات و مصاحبههایی که با مردم انجام دادیم این آیین حدود پنج شش نسل است که بین مردم در حال اجراست. از سویی شلهزرد در کرمان با عنوان «ابراهیمی خانی» شناخته میشود و ابراهیم خان ظهیرالدوله از حکمای دوران قاجار بوده که اولین بار شله زرد را او نذر کرده است و این میتواند پیشینهای برای این آیین که یکی از نذریهای آن شلهزرد است، باشد.
او با بیان اینکه در این آیین خانوم و آقا با همکاری یکدیگر کارها را انجام میدهند، افزود: هر خانواده برای ادای نذری عاشوری در خانه متوفی جمع میشوند و نذری را آماده میکنند. آیین عاشوری در بیشتر نقاط کرمان (شهرها و روستاها) اجرا میشود.
به گفته رضاپور، این آیین هنوز در فهرست آثار ناملموس کشور ثبت نشده، اما پرونده ثبت آن تهیه شده است.
ایسنا