بیش از 30 سال است که 21 فوریه مصادف با دوم اسفند (که البته در سال‌های کبیسه با سوم اسفند مصادف می‌شود) به عنوان روز جهانی راهنمایان گردشگری نامیده می شود و این روز را با برنامه ای در تقدیر از زحمات راهنمایان جشن میگیرند. راهنمایان گردشگری به عنوان مهمترین بخش در این صنعت، نقشی اساسی در برگزاری تورهای توریستی و ایجاد حس رضایت در گردشگران برعهده دارند.
تاریخچه
تاریخچه نامگذاری و برپایی روز جهانی راهنمایان گردشگری به سال 1990 باز می‌گردد. 15 کشور در این سال در جشن ویژه ای که برای این مناسبت درن ظر گرفته شده بود، شرکت کردند. در آن سالها، رشد چشمگیری در تعداد راهنمایان، چه در ایران و چه در دیگر شکور ها شکل گرفته بود و از آنجایی که راهنمایان نقشی ویژه و موثر در تبادل فرهنگی و گسترش صلح در جوامع ایفا میکنند، در این گردهمایی خاص به عنوان سفیران صلح معرفی شدند.
در میان افراد فعال در حوزه گردشگری، راهنمایان به عنوان یکی از اصلی‌ترین ارکان در ارتباط گیری با گردشگر قرار دارد. با وجود تعاریف متعددی که برای راهنمای تور موجود است، بر اساس تعریف انجمن راهنمایان تور اروپا «راهنمای تور کسی است که گروه‌ها و یا بازدیدکنندگان داخلی یا خارجی را در سایت‌های تاریخی، موزه‌ها و یا بناهای یادبود یک شهر یا منطقه همراهی و راهنمایی می‌کند و تفسیری الهام بخش، داستان وار و سرگرم کننده از میراث فرهنگی و طبیعی و محیط زیست، به مخاطب ارائه داده و ائ را با پرسش هایی جدید تر و نگاهی ژرف تر مواجه می کند.
همچنین بر اساس تعریف فدراسیون جهانی انجمن راهنمایان تور، راهنمای تور «شخصی است که بازدیدکنندگان را بر اساس زبان انتخابی آن‌ها راهنمایی می‌کند و میراث فرهنگی و طبیعی یک ناحیه را تفسیر می‌کند و این شخص به طور معمول صلاحیت راهنمایی در یک منطقه خاص را دارد که عموماً از طرف مسئولان به رسمیت شناخته می‌شود».
علمکرد و اهمیت راهنمای تور
وظایف و حوزه کاری برای راهنمای گردشگری و مدیر تور متفاوت است؛ هرچند که در کشور ما هر دو نقش را یک فرد بر عهده دارد که در بسیاری موارد ایجاد مشکلات حرفه ای نیز می کند. از آنجایی که در بسیاری موارد مدیر تور وظایف مربوط به راهنمای گردشگری را نیز انجام می‌دهد (طبق استانداردهای بین المللی مانعی ندارد)، تفکیک آن‌ها از یکدیگر سخت می‌شود. مدیر تور مسئولیت تور و همه مسافران آن را بر عهده دارد. او بر انجام درست کارها و برنامه‌های تور نظارت داشته و مسئولیت مدیریت هزینه‌ها و مخارج تور برعهده اوست.
راهنمای تور مسافرتی باید حافظه خوبی در به یاد سپاری اطلاعات تاریخی، رویدادها، حقایق، اعداد و ارقام داشته باشد. او باید توان مدیریت و سازماندهی خوبی داشته و در موارد لزوم تصمیم گیری‌های درستی برای گروه انجام دهد. همچنین داشتن روابط عمومی خوب و ایجاد ارتباط نزدیک و توام با احترام با مسافران، داشتن ظاهری آراسته و مسئولیت پذیری بالا، از دیگر خصوصیات اصلی راهنمای تور است.
راهنمای گردشگری در سفر باید همیشه در دسترس باشد، بنابراین گاهی از صبح زود تا آخر شب مشغول کار است. حجم کار او در زمان‌هایی از سال به خصوص تعطیلات بسیار بیشتر است. در بسیاری از موارد راهنمای تور شغلی پاره وقت برای افراد است و در کنار آن شغل دیگری نیز دارند. تنها تعدادی از راهنمایان تور هستند که به صورت تمام وقت کار کرده و از این راه تمام هزینه‌های زندگی خود را تأمین میکنند.
مجموعه ایران تریپدیا روز جهانی راهنمایان گردشگری را به همه فعالین و زحمتکشان عرصه گردشگری تبریک میگوید. به امید پیشرفت و گشایش این حوزه در ایران زمین و معرفی هرچه بهتر این سرزمین کهن و اسرار آمیز به شیفتگان آن.
