نکات برجسته
-
پارکینگ -
هزینه ورودی
نقش رستم یک مکان باستانی است که در حدود دوازده کیلومتری شمال غربی تخت جمشید، در استان فارس واقع شده است. این مکان در واقع یک گورستان در دل کوه است که چنیدن نقش برجسته سنگی از زمان هخامنشیان و ساسانیان را دل خود جای داده است. نقش رستم با نقش رجب چند صد متر فاصله دارد که شامل گروه دیگری از نقش برجسته های ساسانی است.
تاریخچه و ساختار
این مکان نقش رستم نامیده می شود، زیرا تصور می شد که نقش برجسته های تراشیده شده بر روی صخره ها رستم، قهرمان اسطوره ای پارسی را نشان می دهد. همچنین هفت نقش برجسته بزرگ زیر مقبره ها و مجسمه ها وجود دارد که به سفارش شاهان ساسانی تراشیده شده اند. در جلوی صخره یک بنای یادبود زرتشتی قرار دارد که کعبه زرتشت نامیده می شود. در انتهای سایت نیز دو محراب کوچک نگهداری آتش قرار گرفته است.
نقش رستم دیواری صخره ای است که با چهار مقبره بزرگ سلطنتی هخامنشی به صورت صلیب شکل و نقش برجسته های متعددی ساخته شده است. یکی از آنها، با توجه به کتیبه های نقش بسته روی آن، مقبره داریوش اول و سه تای دیگر که در دو طرف آرامگاه داریوش اول قرار دارند، مربوط به خشایارشا اول ، اردشیر اول و داریوش دوم است. اگرچه کتیبه هایی دال بر اینکه بتوان با اطمینان این مقبره ها را شناسایی کرد وجود ندارد. در کوه پشت تخت جمشید که در نزدیکی نقش رستم قرار دارد، دو مقبره مشابه دیگر نیز وجود دارد که احتمالاً متعلق به اردشیر دوم و اردشیر سوم است. علاوه بر یک مقبره ناتمام که می تواند متعلق به اردشیر چهارم باشد. البته گمان می رود که این مقبره متعلق به داریوش سوم، آخرین پادشاه سلسله هخامنشی باشد که توسط اسکندر مقدونی سرنگون شد.
مقبره داریوش یکی از دو نوع مقبره از لحاظ معماری است که در دوره هخامنشی ساخته شده است. این نوع مقبره سنگ تراشیده شده شبیه به مقبره های زیر زمینی در مصر است. نوع دیگر، معماری مقبره کوروش در پاسارگاد است. در یکم خرداد 1376، مجموعه “نقش رستم و نقش رجب” در فهرست ایران جهت آمادگی پیش از آنکه به عنوان میراث جهانی یونسکو اعلام شود، قرار گرفت.
کاوش های باستان شناسی
در سال 1302، ارنست هرتسفلد، باستان شناس آلمانی، قالب هایی از کتیبه های مقبره داریوش اول ساخت. از سال 1325، این قالب ها در گالری Freer Gallery of Art و Arthur M. Sackler Gallery در واشنگتن نگهداری می شوند. نقش رستم توسط تیمی از موسسه شرقی دانشگاه شیکاگو طی سال های 1315 الی 1318 به سرپرستی اریش اشمیت حفاری شد.
