نشتیفان
نکات برجسته
- پارکینگ
- رستوران
- کارتخوان
- کافی شاپ
جامعه کوچک نشتیفان اما غنی از بُعدِ تاریخی، در دشتهای خشک و بادخیز شمال شرق ایران، در 45 کیلومتری مرز افغانستان واقع شده است.
نشتیفان؛ این شهر بر باد رفته
مردم این شهر، سنتهای باستانی خود را به لطف وجود بادهای تند و تیزی که به بادهای 120 روزه مشهور هستند، زنده نگه داشتهاند. برخی از اولین آسیابهای بادی جهان در این شهر دیده شدهاند که از آنها کماکان استفاده میشوند. یک دیوار خاکی 65 فوتی (نزدیک به دو متر) در حومه جنوبی شهر از ساکنان نشتیفان در برابر بادهای مخرب محافظت میکند.
دوجین آسیاب بادی (باد آسیا) با محورهای عمود بر زمین که قدمتشان به دوران باستان ایران برمی گردد در پشت این دیوار بلند قرار گرفتهاند. بناهایی که از خشت، کاه و چوب تشکیل شدهاند و برای آسیاب کردن غلات به آرد استفاده می شدند تصور می شود که قدمتی در حدود 1000 سال داشته باشند.
این مکان یا بهتر است بگوییم این منطقه به دلیل بادهای فوق العاده شدیدش مورد توجه قرار گرفته است و نام نشتیفان از کلمه “نیش طوفان” گرفته شده است. تیغههای چوبی با سرعت شگفتآور و سنگهای تراش به طرز فوقالعادهای با هم همکاری میکنند تا مواد اولیه خوراکی ماههای پرتلاطم زمستانِ مردم را تامین کنند. اگر توربینها به طور منظم تعمیر شوند و مراقبان برای حفظ آنها آماده باشند، این ساختمانهای سفالی خوش ساخت ممکن است هزاران سال دوام بیاورند.
نشتیفان؛ شهر بادخیز
دیوارهای سر به فلک کشیده آسیابهای بادی از روتورها پشتیبانی میکنند و در عین حال جریان هوا را مانند یک گلوی بیضوی به یک تونل بادی هدایت میکنند. برخلاف آسیابهای بادی به سبک دن کیشوت در اروپا، طرح ایرانی به جای بالا کشیدن جریان هوا یا آب، توسط نیروی کششی پیش میرود. از آنجایی که تیغه ها روی یک محور عمودی چیده شده اند، انرژی از تیغهها به سنگ آسیاب بدون استفاده از هیچ یک از چرخ دنده های میانی موجود در آسیابهای بادی محور افقی منتقل میشود.
بناهایی که افتخار نشتیفاننشینان هستند توسط علی محمد اعتباری نگهداری میشوند، مردی که معتقد است بخشهایی از بادگیرهای کاگلی قدمت 1000 ساله دارند. اعتباری از حرفه روستایی غیررسمی خود پولی به دست نمیآورد، اما به یک تیم فیلمبرداری از انجمن بینالمللی وود کالچر گفته که: «اگر من مراقب آنها نباشم، جوانان میآیند و همه چیز را خراب میکنند و همه چیز را میشکنند.»
نشتیفان; خانه آسبادها
برای هزاران سال، باد انرژی سیاره ما را تامین کرده است. در 5000 سال قبل از میلاد، انسانها از آن به عنوان منبع انرژی برای راندن قایقها استفاده می کردند. بعدها آسیابهای بادی با تیغههای نی بافتهشده شروع به آسیاب کردن غلات در ایران کردند و پمپهای آب اولیه با نیروی باد در چین مورد استفاده قرار گرفتند.
آسیابهای بادی که معمولاً به نام آسباد شناخته میشوند، از خاک رس، چوب و کاه ساخته شدهاند و بیش از 1000 سال است که بر روی صخرهای بر فراز این شهر مشغول به آسیاب کردن غلات هستند. آنها همچنین نشان میدهند که چگونه انسانها با تبدیل کردن چالشهای زیستمحیطی به احتمالات، با طبیعت سازگار شدهاند.
ختم کلام
این بود رازهایی که از شهر نشتیفان برایتان گفتیم. گفتنی ها در مورد این شهر بسیار دوستداشتنی بسیار زیاد است که حتما در بخش های بعدی به آنها خواهیم رسید. اگر به این منطقه سفر کردهاید یا قصد سفر به نشتیفان را دارید، حتما ما را از نقطه نظرات، دیدگاهها و هرآنچه که به نظرتان جالب میرسد باخبر کنید. کافیست زیرهمین پست – در بخش درج کامنت – نظر خودتان را برای ما و برای سایر بینندگان سایت ایرانتریپدیا بنویسید.