بازار تبریز

بازار تبریز یکی از قدیمی ترین بازارهای خاورمیانه و بزرگترین بازار سرپوشیده جهان است. یونسکو در سال 2010 آن را به عنوان میراث جهانی معرفی کرد.

تاریخچه و ساخت

به گفته مورخان، ساخت این بازار از حدود 1000 سال پیش آغاز شده است، اما بیشتر ساختار فعلی به قرن 15 میلادی باز می گردد. این مجموعه عظیم شامل حدود 35 کیلومتر از گذرگاههای سرپوشیده، با بیش از 7000 فروشگاه، 24 کاروانسرا و 28 مسجد است. فعالیت اصلی بازار بر پایه تجارت فرش است، اما به دلیل فروش ظروف نقره و جواهرات نیز مشهور است.

تبریز از زمان های بسیار قدیم محل تبادل فرهنگی و بازار آن یکی از مهمترین مراکز تجاری در جاده ابریشم بوده است. این سازه که در مرکز شهر تبریز واقع شده است، از بازارهای فرعی متعددی مانند بازار امیر که بازار طلا و جواهرات در آن فروخته می شود یا مظفریه، بازار فرش، تشکیل شده است.

پرآوازه ترین دوران تبریز و بازار آن قرن سیزدهم بود که این شهر به پایتخت امپراتوری صفوی تبدیل شد. در قرن شانزدهم، تبریز این موقعیت را از دست داد اما بازار آن به عنوان یک مرکز اقتصادی و تجاری مهم باقی ماند. همچنین لازم به ذکر است که بازار تبریز همیشه نقش سیاسی قابل توجهی داشته است و به اهمیت آن در وقایع تاریخی مانند انقلاب مشروطه ایران، در آغاز قرن 20 و انقلاب اسلامی، در سال 1357 اشاره دارد.

ساختار بازار تبریز

بازار تبریز همچنان مرکز اقتصادی شهر تبریز و منطقه شمال غرب ایران است. در این بازار برخی از مراسم های مهم مذهبی مانند عاشورا نیز برگزار می شود. مجموعه بازار متشکل از سازه ها با بنای آجری بهم پیوسته است که اهداف مختلفی دارند. بازار نه تنها محل تبادل کالا بلکه زندگی اجتماعی نیز در آن جریان داشت. در اینجا مدارس و موسسات دینی متعددی ساخته شده است.

مجموعه بازار هنوز بر اساس طرح ساخته شده در قرن 18 میلادی است. با توجه به عمر بازار انواع مختلف مشاغل به راحتی می توانند کسب و کار خود را در آن براه اندازند. پایه گذاری درست و اصولی بازار، توسعه ساختاری آن را طی قرن ها امکان پذیر می سازد. زلزله سال 1159 نقطه عطفی بر توسعه بازار بود. ساخت و تعمیرات بعدی به وضوح نشان دهنده سطح بالای ساخت و سبک معماری آن زمان را نشان می دهد. امروزه این بازار با وجود قرن ها فعالیت به عنوان یک مکان صرفا تاریخی شناخته نمی شود و هنوز بخشی زنده و فعال از نظر اقتصادی در شهر تبریز است.