ارگ کریمخانی یا ارگ کریمخان زند، ارگی با کاربری نظامی – مسکونی بوده که در قلب شهر شیراز قرار گرفته و بنایی است مستطیل شکل با مساحت 13 هزار مترمربع که حدود 250 سال پیش و در دوره زندیه به سفارش کریمخان زند با بهترین مصالح و معماران داخلی و خارجی زمان طراحی و ساخته شد.
زیر بنای 4 هزار متری مسکونی ارگ کریمخانی با اتاق ها و ایوان های دو طبقه، سراسر نقاشی و نگارگری شده، ارسی های رنگی بسیار زیبا و حوض و آبنمای چشم نواز در جوار باغچه ی ظریف و سرسبز درون حیاط یک اندرونی سراسر سرزندگی و نشاط است برخلاف بیرونی و بخش نظامی مجموعه که بسیار ساده و با نمای آجرکاری چهره ای مردانه و نظامی باخود دارد. مجموعه ی ارگ با دیوار های 12 متری کنگره دار از باقی شهر شیراز جدا شده است و با خندقی قدیمی از ارگ در مقابل نفوذ خارجی حفاظت می کرد. در هر ضلع این محوطه مستطیل شکل باروی 14 متری و سه طبقه ای به چشم می خورد که با آجرکاری های زیبا تنها بخش تزیین شده بیرونی این مجموعه خیره کننده است.
پس از انتخاب شیراز بعنوان پایتخت خاندان زندیه این بنا به ارگ کریمخانی شهرت یافت و بعنوان محل استقرار حکومت مورد استفاده قرار گرفت. در دوره قاجار این بنا بعنوان محل زندگی و سکونت فرمانداران محلی شیراز بود و در دوره پهلوی اول متاسفانه بعنوان زندان انتخاب شد تا اینکه سرانجام در سال 1350 ارگ که وضعیت چندان مناسبی نداشت به اداره فرهنگ و هنر و اگذار و مورد مرمت و احیا قرار گرفت. نارنجستان زیبای اندرونی ارگ یادگار همین تغییر کاربری و احیای تاریخی است.
اثر زیبا و فاخر ارگ کریمخانی، از جاذبه‌های دیدنی شهر شیراز، در سال 1351 باشماره ثبت 918 در فهرست آثار ملی ایران ثبت و بعنوان یک سرمایه تاریخی و ملی مورد حراست سازمان میراث فرهنگی قرار گرفت.
